De meester saboteur is de Rechter
De Rechter is de universele saboteur die we allemaal hebben. Hij heeft de neiging om het negatieve te overdrijven en van het ergste uit te gaan en dat is in principe goed om te overleven. Ieders Rechter ontwikkelt specifieke eigenschappen in reactie op zijn of haar specifieke overlevingsbehoeftes. Wij mensen hebben een sterke behoefte aan een mentaal kader om de ervaringen in ons leven een plek te geven, en de Rechter helpt ons daarbij. De interpretaties van de Rechter zitten altijd vol denkfouten en negatieve vooroordelen, maar in de eerste levensjaren helpt het ons om de wereld om ons heen te begrijpen en er een samenhangend mentaal kader voor te creëren.
Omschrijving van de Rechter
Heeft altijd iets op jezelf, anderen of de omstandigheden aan te merken. Veroorzaakt teleurstelling, woede, spijt, schaamte, angst en schuldgevoelens. Activeert medeplichtige saboteurs. De Rechter is de bron van het grootste deel van onze angsten, stress en ellende. Hij is ook de oorzaak van conflicten in de relationele sfeer.
De 9 medeplichtige saboteurs
De Rechter gebruikt op zijn minst 1 medeplichtige saboteur om ervoor te zorgen dat jij als kind fysiek en emotioneel overleeft. Als je bijvoorbeeld als kind een rijk gevoelsleven hebt, maar die gevoelens waren vooral pijnlijk en beangstigend, is het logisch dat je jezelf afsluit voor alles wat je voelt. Je trekt je terug in een denkbeeldige wereld van bijvoorbeeld fantasie of dromen. Voor de buitenwereld maak je dan min of meer een afwezige indruk.
Onze unieke persoonlijkheid is medebepalend voor welke saboteur we ontwikkelen. Twee dimensies van onze persoonlijkheid spelen daarbij een rol, onze drijfveren en onze persoonlijke stijl van omgaan met problemen.
Drijfveren
Onze emotionele overlevingsbehoeftes worden ingegeven door drie primaire drijfveren. Elk persoon heeft een (onbewuste) voorkeur voor 1 van deze 3
- Onafhankelijkheid, een behoefte aan grenzen en onafhankelijkheid ten opzichte van anderen.
- Acceptatie, een behoefte om aardig gevonden te worden door anderen, om door hen te worden geaccepteerd en om hun genegenheid te winnen.
- Veiligheid, een behoefte om controle te krijgen over de angsten en onzekerheden in het leven en die te onderdrukken of tot een minimum te beperken.
Welke van de drie is jouw primaire drijfveer?
Stijl
Om je honger naar onafhankelijkheid, acceptatie of veiligheid te stillen hanteer je 1 van de 3 stijlen:
- Opeisen, de actiefste en meest gebiedende stijl van de drie. Je dwingt de bevrediging van je primaire belofte af
- Verdienen, je werkt hard om in je behoefte te voorzien. Deze tweede stijl staat in contrast met de 'dwingende' aard van de eerste.
- Vermijden, je trekt je terug van of besteedt geen aandacht meer aan activiteiten, gedachten, gevoelens of andere mensen om je behoefte aan onafhankelijkheid, acceptatie of veiligheid te bevredigen.
Wie is jouw belangrijkste medeplichtige saboteur?
De combinatie van je primaire drijfveer en je primaire stijl is bepalend voor wie jouw medeplichtige saboteur is. Maar ook opvoeding en omgevingsfactoren spelen hierbij een rol. Trauma's of extreme ellende, met name in je vroege jeugd, kunnen het ontwikkelingsproces van je saboteur beïnvloeden. Ook de saboteurs van je ouders kunnen daar invloed op hebben. Sommige kinderen kopiëren hun ouders en ontwikkelen vergelijkbare saboteurs, andere kinderen vullen de saboteurs van hun ouders aan.
DRIJFVEER
STIJL onafhankelijkheid acceptatie veiligheid
Opeisen controlefreak streber rusteloze
Verdienen perfectionist pleaser waakzame
Vermijden. Vermijder slachtoffe hyperrationele
